• A RRN fala con Marta Lozano Molano, nomeada recentemente unha das 100 mulleres líderes de cooperativas do mundo.

A súa creatividade musical canalizase agora cara ao campo da economía social e solidaria, exercendo como presidenta da cooperativa Wazo Cop , unha organización sen ánimo de lucro desde a que, xunto cos seus dous socios, traballa para xerar un impacto positivo nas zonas rurais.

É esta traxectoria a que lle valeu o recoñecemento como unha das "100 mulleres líderes en cooperativas" a nivel internacional pola organización mundial para a defensa das mulleres nas cooperativas , She-Coops (Nixeria). Este título recoñece a excelencia no liderado en iniciativas que teñen un impacto positivo no ambiente no que operan.

Rede Rural Nacional: Parabéns e ben feito, Marta. Cando chega este recoñecemento?
Marta Lozano : Moitas grazas. Chega xusto no momento en que a nosa cooperativa está a sentar as bases legais dunha entidade antes inexistente e non recoñecida en Estremadura: a das cooperativas sociais sen ánimo de lucro . Deste xeito, a nosa cooperativa transformouse de ser unha cooperativa de traballadores a unha cooperativa de iniciativa social con estatutos inéditos na rexión de Estremadura: o recoñecemento dunha cooperativa como entidade social sen ánimo de lucro.

RRN: Que fai especificamente Wazo Coop?
ML: Xerar un impacto positivo nas zonas rurais a través da innovación social. Así, desenvolvemos proxectos para empoderar ás persoas e capacitalas para xerar recursos nas súas comunidades rurais. Os nosos proxectos son de dous tipos: economía social e solidaria e economía patrimonial e cultural . Nas aldeas hai moita cultura e patrimonio que preservar.

RRN: Como e por que decidiches fundar unha cooperativa?
ML: A nosa cooperativa (dúas socias e eu) fundouse no 2015 para achegar solucións ao medio rural no que vivimos. O noso obxectivo era evitar que a xente tivese que abandonar as súas casas para perseguir os seus soños. Entendemos, e este foi o noso principio fundacional, que os que vivimos en zonas rurais tiñamos que deixar de converternos en vítimas e de pedir axuda e comezar a ofrecer solucións e alternativas. Ao final, o espírito cooperativo reside en deixar de pedir e comezar a ofrecer.

RRN: Que proxectos estades a desenvolver en Wazo Coop?
ML: Actualmente, temos dous proxectos específicos entre mans. O proxecto DESOPAEX , para o desenvolvemento sostible do patrimonio estremeño. Trátase dun proxecto orientado ao ano 2030 que pretende poñer en valor o patrimonio material e inmaterial das zonas rurais estremeñas, sempre no marco da economía social e solidaria. E despois puxemos en marcha o “Proxecto Raíces” , que ten como obxectivo estritamente salvar o patrimonio de Estremadura e para o que se elaborou o manual “ Arte en Ruínas ”.

RRN: Que papel desempeñan as cooperativas no desenvolvemento rural hoxe en día?
ML: Ben, desempeñan o papel que queren desempeñar. Se queres, podes ser un motor de cambio. Unha cooperativa pode soar anticuada hoxe en día, pero para nós, os valores dunha cooperativa son os de unidade, solidariedade e equidade, e estes valores nunca deberían pasar de moda. Os límites das cooperativas son fixados polos seus socios, e a forza nace desa unión. Se te propoñes, unha cooperativa pode ser un motor do desenvolvemento rural. O noso lema é que o cambio debe ser cooperativo .

RRN: Que desafíos vos supón a pandemia na cooperativa?
ML: Preséntanos desafíos como a dixitalización do traballo, que entendemos como unha oportunidade de liberdade e independencia para as zonas rurais que están illadas fisicamente e que agora teñen a oportunidade de estar conectadas co resto do mundo.

RRN: Notaches algún cambio nas actitudes cara ás zonas rurais debido á pandemia?
ML: A pandemia está a facer que o medio urbano sexa consciente de algo que xa sabía: as zonas rurais teñen unha maior calidade de vida. Ademais, serve para descentralizar a atención sobre o que acontece nas cidades. Moitas cousas acontecen nas aldeas que merecen ser narradas e contadas ao resto do mundo.