Baso-suteak arazo ekologiko, sozial eta ekonomiko larria dira. Noiz eta non gertatzen diren, zein hedadura duten, zein landaretzari eragiten dioten eta, batez ere, zergatik gertatzen diren eta nork edo zerk eragiten dituen jakitea ezinbestekoa da horiek saihesteko, suteetatik babesteko eta gure baso-ondarea zaintzeko.

Espainian, batez beste 15.647 sute gertatzen dira urtero, eta horietatik bi heren osatu gabe geratzen dira, hau da, hektarea 1 baino gutxiagoko eremu bati eragiten diote. Hasierako erasoek ez dute kalte handirik eragiten eta kaltetutako eremuak normalean modu naturalean suspertzen dira, baina hala ere nabarmenak dira.

Hori dela eta, joan den mendearen erdialdetik, Espainiako Estatuak Baso-Suteen Estatistika Orokorra (EGIF) osatzen ari da, autonomia-erkidegoek beren lurraldeetan urtero gertatzen diren sute guztiei buruz lortutako informazioa bilduz.

Bakoitzerako, txikia izan arren, Baso-Suteen Txostena betetzen da. Behin bilduta, urteko estatistikak egiteko erabiltzen dira, eta hauek basogintzako administrazioen, erakundeen, ikerketa-zentroen, unibertsitateen, GKEen, komunikabideen eta publiko orokorraren eskura jartzen dira, suteen fenomenoa ulertzeko oinarrizko informazio-iturri gisa. Zeregin erraldoi honek arazoa bere konplexutasun osoan ulertzeko, haren dimentsioak eta berezitasunak (denboralak, geografikoak, sozioekonomikoak, etab.) aztertzeko eta haren ondorioak murrizteko edo minimizatzeko neurri egokienak diseinatzeko aukera ematen digu.

Ba al zenekien Espainiako baso-suteen % 95 gizakiaren jarduerek eragiten dituztela? Laurden bat istripu eta arduragabekeriagatik dira, baina urtero gertatzen diren guztien erdiak baino gehiago nahita eragindakoak dira. Gutxi gorabehera %4 jatorri naturalekoak dira, tximisten ondorioz. Kausen banaketa hau eskualde batetik bestera aldatzen da, eta horregatik datuak aztertzen dira suteen kausalitateari dagokionez antzekoak diren eremuak taldekatuz.

Arrisku handiena duen urtaroa uda bada ere, suteak urte osoan gertatzen dira. Izan ere, Iberiar penintsularen iparraldeko eta ipar-mendebaldeko zenbait eremutan, sute ugari izaten dira negu amaieran. Datuak eskuragarri dauden azken hamarkadan (2004-2013), abuztua izan zen sute gehien izan ziren hilabetea, eta ondoren martxoa. 2013an, hiru egun baino ez ziren egon suterik gabe, eta irailaren 4an izan zen aldibereko sute kopuru handiena, 173 sute aktibo herrialde osoan.

Suteak aldi berean gertatzea, baita baso-sute handiak ere —500 hektarea baino gehiago eragiten dituztenak— dira arrisku handiena duten egoerak eta pertsonentzat, ondasunentzat eta ekosistementzat arrisku handiena dakartenak. Sutea hasi ondoren kalteak murrizteko, ezinbestekoak dira detekzio goiztiarra, erantzun azkarra eta eskualdeko eta nazioko eragiketa guztien koordinazioa. Hala ere, baso-ingurunean baldintza sozioekonomiko egokiak sustatzen dituzten aldez aurretiko ekintzak, lurzoruaren erabilera egokia kudeatzea, prebentzio-ahalegin espezifikoak eta herritarren kontzientziazioa ezinbestekoak dira suteak gerta ez daitezen.

Estatistikak biltzea koordinatzeaz gain, Ministerioak suteen aurkako defentsa operazio bat zabaltzen du herrialde osoan eta urte osoan zehar, autonomia erkidegoei suteak itzaltzen lagunduz eta hainbat prebentzio- zeregin eginez. Eguneroko ekintza-txostenen , AEMETekin prestatutako arrisku-maparen eta behin-behineko estatistiken bidez, Espainia osoan baso-suteen aurkako borrokan gertatzen ari denari buruzko azken informazioa eskaintzen du.

Baso-suteak prebenitzea haiek ulertzearekin hasten da. Suteei buruz ahalik eta informazio gehien bilduz bakarrik da posible haien intzidentzia murriztea. Hemen ikas ditzakezu gure basoak eta gure herrialdeko bizitza mehatxatzen dituen arazo konplexu eta larri honen zifra nagusiak.