Europako Smartchain plataformak —Europar Batasunaren Horizon 2020 ikerketa eta berrikuntza programaren parte denak— elikagaien hornidura-kate laburrak sustatzen ditu lehiakortasuna hobetzeko eta landa-garapena sustatzeko. Horretarako, hainbat eragileren parte-hartzea dakar, besteak beste, ekintzaile eta profesionalak, erakundeetako ordezkariak eta ikertzaileak. Proiektuak eredu interaktibo bat erabiltzen du, non interesdun guztiek elkarrekin lan egiten duten ezagutzaren transferentzia maximizatzeko.

Elikagaien hornikuntza-kate laburra operadore ekonomiko kopuru mugatu bat barne hartzen duen hornikuntza-katea da, lankidetzarekin, tokiko garapen ekonomikoarekin eta elikagaien ekoizleen, prozesatzaileen eta kontsumitzaileen arteko harreman geografiko eta sozial estuekin konprometitua. Izan ere, tokiko komunitate bateko banakako eta/edo taldeek zuzenean saltzea sustatzea da Nekazaritza Politika Bateratu (NPB) berriaren ardatzetako bat, Europako lehiakortasuna hobetzeko.

Espainiako proiektuak

Smartchain plataforma Landa-, hiri-inguruko eta hiri-komunitateetako elikagai-hornikuntza-kate laburren 18 kasu ebaluatzen ditu. Plataformaren premisa elikagai-hornikuntza-kate laburren ekoizpenetik merkatu-kuota handiagoarako trantsizioa oztopatzen duten erronkei aurre egitea da, elikagai-hornikuntza-kate laburren nazioarteko komunitate bat eraikiz. Hautatutako 18 kasu-azterketen lotura da horretarako abiapuntua.

Espainiako Smartchain taldeak —Raquel Rodríguez eta Eduardo Puértolasek zuzenduta— honako helburu hauek ditu:

• Elikagaien hornidura-kateko interesdun nazionalak identifikatzea.
• Sinergiak garatu talde operatiboekin eta ikerketa taldeekin.
• Elikagai-hornikuntza kate laburretan diharduten profesionalen arteko komunikazioa erraztea.
• Berrikuntza teknologikoa eta proiektuen emaitzen hedapena suspertzeaz gain.

Raquel Rodríguezek Landa Eremu Nazionaleko Sareari egindako adierazpenetan, "elikagai-kate labur batek esan nahi du bitartekari gutxi edo batere ez izatea saltzeko orduan, baita tokiko eta kalitate handiko produktuak ere. Faktore hauek, COVID-19 osteko egungo egoeran, zalantzarik gabe areagotzen ari dira".

Smartchain atal nazionalak Espainiako bi kasu-azterketak biltzen ditu:

Arabako trufa

Arabako trufa kooperatiba 2006ko amaieran sortu zen, EAEko Trufa Hazteko Ekintza Planaren ondorioz. Gaur egun, kooperatiba hau guztira 57 bazkidek osatzen dute.

Trufa ekoizleak biltzen du, ondoren sailkatu, garbitu eta bezeroari banatzen dio. Trufa honen zati bat izoztuta dago, beraz, behar izanez gero, urte osoan zehar banatu ahal zaio bezeroari.

Naia (Bizkaia)

Ekimen hau %100ean ekologikoak diren entsaladak eta barazkiak landatu eta ekoizteari eskainita dago, tokiko nekazaritza sektoretik soilik lortuak. Bere balio berezia Lantegi Batuak Fundazioaren bidez desgaitasuna duten pertsonak inklusioan datza, aniztasun funtzionala duten talde honetarako egokitutako lan aukerak sortzen dituen irabazi-asmorik gabeko erakundea.