• Baserritik Mahaira estrategia Europako Itun Berdearen parte da, EBren ekonomia jasangarri bihurtzeko EBren bide-orria.
• Bere helburua elikadura-sistemak bidezkoak, osasungarriak eta ingurumena errespetatzen dutenak bihurtzea da.

Akordio hauek, alde batetik, "Biodibertsitate Estrategia" eta, bestetik, "Baserritik Mahaira Estrategia" dira, elikadura-sistema bidezko, osasungarri eta ingurumenarekiko errespetuzkoa sustatzen duena. Bi estrategiek elkar indartzen dute, natura, nekazariak, enpresak eta kontsumitzaileak elkartuz etorkizun iraunkor eta lehiakor baten onurarako.

" Baserritik mahaira "

Gaur egungo COVID-19 krisiak gizarteak elikadura-katearekiko duen menpekotasuna agerian utzi du. Elikagai-sistemek ezin dute pandemia baten aurrean erresiliente izan jasangarriak ez badira. Gaur egun, elikadura-kateak berotegi-efektuko gasen (BEG) ia herena sortzen du mundu mailan, baliabide natural kopuru handiak kontsumitzen ditu, biodibertsitatearen galera eta osasunean eragin negatiboak eragiten ditu, eta ez ditu etekin ekonomiko justuak eskaintzen kateko eragile guztientzat, batez ere lehen mailako ekoizleentzat.

Beraz, elikadura-sistema jasangarri baterako trantsizioak nahitaez honako hauek izan behar ditu barne:

• Ingurumen-inpaktu neutroa edo positiboa duten elikagaiak: klima-aldaketa arintzen eta haren inpaktuetara egokitzen lagundu behar dute, baita biodibertsitate-galera alderantzikatzen ere.
• Elikagaien segurtasuna, nutrizioa eta osasun publikoa bermatzea, guztiek elikagai nahikoa, segurua eta nutritiboak eskura izan ditzaten ziurtatuz.
• Ordaindu beharrekoak izan behar dute, eta aldi berean etekin ekonomiko justuak sortu behar dituzte.

Neurri zehatzak

Estrategiak ekimen arautzaileak eta arauez kanpokoak ezartzen ditu, nekazaritza eta arrantza politika komunak eredu berria babesteko tresna nagusi gisa erabiliz. Europako Batzordeak, beraz, elikadura-sistema jasangarrietarako esparru legegile baten proposamena aurkeztuko du, estrategiaren ezarpena eta elikadura-politika jasangarri baten garapena laguntzeko.

Zein alderdi zehatzetan jartzen dute arreta neurri berriek?

• Pestizidak

- Pestizida kimikoen erabilera % 50 murriztea 2030erako.

• Gehiegizko mantenugaiak

- Mantenugaien galerak gutxienez % 50 murriztea, lurzoruaren emankortasuna kaltetu gabe bermatuz.

- Ongarrien erabilera gutxienez % 20 murriztea 2030erako.

• Antibiotikoak

Batzordeak % 50ean murriztuko ditu abeltzaintzako eta akuikulturako abereentzako antibiotikoen salmentak 2030erako.

• Nekazaritza ekologikoa

Batzordeak EBko nekazaritza ekologikoaren garapena bultzatuko du, 2030erako nekazaritza-lurren % 25 nekazaritza ekologikorako izan dadin helburuarekin.

Baina legegintzako gaiez harago... Nola handitu dezakegu herritarren kontzientzia elikadura-sistema jasangarri baten inguruan?

• Ingurune osasuntsu bat sortzea: Kalkulatzen da 2017an EBn 950.000 heriotza baino gehiago izan zirela dieta osasungaitzengatik (bostetik bat). Elikadura txarraren ondoriozko gaixotasun hilgarrien arriskuaren inguruko kontzientziazioa handitu behar dugu.
• Ingurumen-inpaktua: elikagaien etiketak kontsumitzaileei dieta osasungarriak aukeratzen laguntzeko. Horretarako, elikagaien aurrealdean nutrizio-etiketa derrigorrezkoa jartzea proposatzen da, elikagaien nutrizio-, klima-, ingurumen- eta gizarte-alderdiak zehaztuz.
• Janari-xahuketa saihestea: Batzordeak legez lotesleak diren helburuak proposatuko ditu EB osoan janari-xahuketa murrizteko 2023rako. Eta 2030erako, per capita janari-xahuketa erdira murriztea txikizkako eta kontsumitzaileen mailetan.
• Ikerketa eta berrikuntza: ezagutzaren transferentzia ezinbestekoa da. EBk 10.000 milioi euro inbertitzen ari da Horizon Europe programan, nekazaritza-elikagaien ikerketa eta berrikuntza proiektuetan inbertitzeko.
• EBren marka globala: Europako elikagaiak bere jasangarritasunagatik ezagutarazteak abantaila lehiakorra gehitzen die eta merkatua irekitzen die Europako nekazariei. Beraz, EBk hirugarren herrialdeekin eta nazioarteko eragileekin lan egingo du elikadura-sistema jasangarrietarako mugimendu global bat babesteko.

Gai honi buruz gehiago jakin nahi baduzu, egin klik hemen.